จากกรณีที่มีการเปิดเผยภาพของงานปั้นพญานาค และสัตว์ในวรรณคดีท้องถิ่นต่างๆ ที่ถูกเผยแพร่ไปทั่วโลกออนไลน์ จนกลายเป็นไวรัลโด่งดังไกลถึงต่างประเทศในชั่วข้ามคืน เพราะความลักษณะคล้ายการ์ตูน น่ารัก และมีไอเดียสร้างสรรค์จากช่างประจำวัดไทย

วัดราษฎร์ประดิษฐ์ ต.กระเดียน อ.ตระการพืชผล จ.อุบลราชธานี

    ทางเฟซบุ๊ก สิม ได้รวบรวมภาพงานปั้นของ "น้อนพญานาค" ที่กระจายตัวอยู่ทั่ววัดทางภาคอีสาน พร้อมทั้งเผยที่มาว่า งานปั้นลักษณะนี้มีให้เห็นตามวัดแถบอีสาน และไม่ใช่งานที่เพิ่งสร้างใหม่ แต่เป็นรูปแบบที่มีมานานแล้ว

วัดนรวราราม ต.โนนยาง อ.หนองสูง จ.มุกดาหาร

    โดยทางเพจเผยว่า งานปั้นดังกล่าวเกิดจากการสถานที่บริเวณนี้ห่างศูนย์กลางวัฒนธรรมแบบประเพณีนิยม มาตรฐานที่เราคุ้นชินกัน ช่างในท้องถิ่นอาจจะเคยเห็นหรือไม่เคยเห็นของจริง อาจจะแค่ฟังจากคำบอกเล่าแล้วจินตนาการสร้างขึ้นมา โดยอาศัยประสบการณ์ ความเชื่อ ความศรัทธาของแต่ละคน ผลงานที่ออกมาจึงแสดงถึงเอกลักษณ์เฉพาะตน

วัดบ้านตูมใหญ่ อ.คูเมือง จ.บุรีรัมย์

    จุดเด่นหลัก อยู่ที่ลักษณะงานที่เรียบง่าย ไม่ซับซ้อน ตัดทอนรายละเอียดสัดส่วนออก ไม่จำเป็นต้องได้สัดส่วน จึงกลายมาเป็นศิลปะแบบ "น้อน" ให้เราได้ชมกัน

วัดเจติยภูมิ พระธาตุขามแก่น ต.บ้านขาม อ.น้ำพอง จ.ขอนแก่น

    ส่วนรูปปั้น น้อนพญานาค ที่ตั้งอยู่หน้าวัดชัยภูมิการาม หรือวัดกลาง จ.อุบลราชธานี นั้น เป็นเพราะวัดกลาง (ชัยภูมิการาม) เป็นวัดเก่าแก่ของอำเภอเขมราฐ จังหวัดอุบลราชธานี สมัยก่อนเป็นที่พำนักของเจ้าคณะผู้บริหารคณะสงฆ์ เช่น เจ้าเมือง เจ้าคณะแขวง เจ้าคณะอำเภอ ตลอดจนเป็นสำนักเรียนพระปริยัติธรรมที่มีชื่อเสียงในอดีต มีพระอุโบสถที่ก่อสร้างด้วยสถาปัตยกรรมแบบเขมราฐ เป็นเอกลักษณ์ของช่างชาวเขมราฐในอดีตที่สืบทอดมาจนถึงปัจจุบัน

.

    นอกจากนี้ ภายในวัดยังมีอาคารไม้แบบโคโลเนียล ที่แต่ก่อนเอาไว้ให้พระและสังฆการีมาเรียนหนังสือ น้อนพญานาค มีลำตัวคล้ายนาค มีขา มีเขาเหมือนมังกร มีหงอนอยู่กลางหัวเป็นกนกเปรวยื่นไปข้างหน้า ใบหน้ายาวปลาย จมูกแหลม ดวงตากลมโต ริมฝีปากแดง มีเขี้ยวแหลมคม มีฟันตลอดริมฝีปากบนล่าง

.

    โดยงานดังกล่าวนี้ ช่างท้องถิ่นสร้างด้วยความจริงใจและศรัทธาในพระพุทธศาสนา เป็นความงามที่บริสุทธิ์ ไม่มีเกล็ดหรือเปลวกนกอย่างช่างภาคกลาง และเป็นความงดงามที่หาได้ยากยิ่งในปัจจุบัน

.

.

.

ที่มา : เฟซบุ๊ก อีสานสามฤดู, สิม